Στο σύνθετο και αχαρτογράφητο κοινωνικό τοπίο του 21ου αιώνα, ο Λόγος, ως συμβολικό γλωσσικό μέσο, και η ανάπτυξη των ικανοτήτων Λόγου αναδεικνύονται σε θεμέλιο λίθο για την ενδυνάμωση και ολόπλευρη ανάπτυξη τόσο των μαθητών/τριών όλων των βαθμίδων, ως μελλοντικών επαγγελματιών και παγκόσμιων πολιτών όσο και των εκπαιδευόμενων ενηλίκων που έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι/ες με ποικίλες εργασιακές και κοινωνικές προκλήσεις. Η καλλιέργεια ικανοτήτων Λόγου διασφαλίζει συνεκτική αντίληψη των ατόμων για τον εαυτό τους, προάγει την αυτενέργεια, αναπτύσσει την κριτική σκέψη, ενθαρρύνει την επικοινωνιακή ελευθερία, συμβάλλει στην επίλυση προβλημάτων, διασφαλίζει σταθερές, δημιουργικές και αρμονικές αλληλεπιδραστικές και διαπροσωπικές σχέσεις και την ενεργό συμμετοχή και δράση σε δομημένα περιβάλλοντα (σχολικό, επαγγελματικό, κοινωνικό κ.ά.).
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων αξιοποιούνται ποικίλα ‘εργαλεία’, τα οποία προάγουν και καλλιεργούν τον Λόγο, τόσο ως σκέψη όσο και ως προφορική και γραπτή έκφραση. Συζητήσεις, διαπραγματεύσεις, συμμετοχή σε συμβούλια για τη λήψη αποφάσεων και διαχείριση προβληματικών καταστάσεων αποτελούν εργαλεία μάθησης τα οποία προάγουν τις επικοινωνιακές δεξιότητες των συμμετεχόντων, την ενεργητική ακρόαση διαφορετικών απόψεων, ενώ προάγουν στάση σεβασμού, διαλλακτικότητας και συνεργασίας.
Αντίστοιχα, η όξυνση της κριτικής σκέψης και της δημιουργικότητας επιτυγχάνεται με την αξιοποίηση εργαλείων σκέψης. Διαλογικές συζητήσεις, γόνιμες αντιλογίες (debates) κ.ά. επιτρέπουν τη διερεύνηση της ‘αλήθειας’, την κατασκευή λογικών και καινοτόμων επιχειρημάτων για την αποδοχή ή μη μιας πρότασης, την τεκμηρίωση της έκφρασης νέων προτάσεων και την κατάρριψη άκριτα ή/και προκατειλημμένα αποδεκτών ιδεών και απόψεων. Ταυτόχρονα, στο πλαίσιο αυτό διευκολύνεται η διατύπωση και γλωσσική αποτύπωση νέων ιδεών και καινοτόμων προτάσεων καθώς και η επίλυση προβλημάτων και η στοχαστική λήψη αποφάσεων μέσα από αφηγήσεις ιστοριών, τη διατύπωση προτάσεων εναλλακτικών λύσεων διαχείρισης προβλημάτων, τη συζήτηση υποθετικών διλημμάτων, την εφαρμογή ρουτίνων σκέψης, την αξιοποίηση των σκεπτόμενων καπέλων De Bono κ.ά.).
Συμπληρωματικά, η χρήση του Λόγου συντελεί τόσο στην προσωπική ενδυνάμωση όσο και στην καλλιέργεια της κοινωνικής ευθύνης των ατόμων. Κατ’ επέκταση, η αξιοποίηση εργαλείων ζωής, όπως παρουσιάσεις, διατύπωση νέων στρατηγικών συνεργασίας και αλληλεπίδρασης, ενημερώσεις αναφορικά με θέματα άμεσου ενδιαφέροντος, συμμετοχή σε δημοκρατικές διαδικασίες κ.ά., αναπτύσσουν την ιδιότητα του πολίτη αλλά και ιδιότητες όπως την ευελιξία, προσαρμοστικότητα και ανθεκτικότητα στις ποικίλες καθημερινές προκλήσεις.
Τέλος, αδιαμφισβήτητα, όλο και περισσότερο στη σύγχρονη εποχή, ποικίλα εργαλεία επιστήμης και τεχνολογίας προάγουν την παραγωγή Λόγου και μηνυμάτων (π.χ. αξιοποίηση ψηφιακών μέσων για τη δημιουργία μιας κοινωνικής διαφήμισης, ψηφιακή αφήγηση για την επικοινωνία μηνυμάτων που θεωρούν σημαντικά κτλ.).
Με αφορμή όσα αναφέρθηκαν το Ινστιτούτο Ρητορικών & Επικοινωνιακών Σπουδών Ελλάδας (Ι.Ρ.Ε.Σ.Ε.) θα επιμεληθεί την έκδοση του τρίτου συλλογικού τόμου/ηλεκτρονικού βιβλίου (e-book) της σειράς Ρητορική και Επικοινωνία με τίτλο: «Η καλλιέργεια ικανοτήτων Λόγου με τη χρήση εργαλείων σκέψης, μάθησης, ζωής και επιστήμης-τεχνολογίας στην εκπαιδευτική πράξη».
Ο στόχος της έκδοσης είναι διττός: α) αφενός, επιδιώκεται η θεωρητική παρουσίαση της σημασίας καλλιέργειας στην εκπαιδευτική πράξη των ικανοτήτων Λόγου μέσα από τα προαναφερθέντα εργαλεία και η παρουσίαση αντίστοιχων εργαλείων, τεχνικών ή πρακτικών προς αυτήν την κατεύθυνση και β) η παρουσίαση της εφαρμογής αντίστοιχων εκπαιδευτικών προτάσεων τόσο σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες της τυπικής εκπαίδευσης όσο και στην εκπαίδευση ενηλίκων αναφορικά με την καλλιέργεια ικανοτήτων Λόγου.
Η πρόσκληση για την αποστολή άρθρων απευθύνεται:
α) σε πανεπιστημιακούς και ακαδημαϊκούς ερευνητές/τριες
β) σε προπτυχιακούς/ές, μεταπτυχιακούς/ές φοιτητές/τριες, υποφήφιους/ες διδάκτορες που ασχολούνται με τη ρητορική, την εκπαίδευση, την εκπαίδευση ενηλίκων κ.ά.
γ) σε εκπαιδευτικούς και στελέχη Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης
Για την εκδήλωση ενδιαφέροντος και περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθύνεστε μέσω e–mail στο irese.rhetoric@gmail.com. Η υποβολή των περιλήψεων των άρθρων προϋποθέτει: α) σαφή περιγραφή του στόχου του άρθρου και της μεθοδολογίας που θα χρησιμοποιηθεί και β) ενδεικτική βιβλιογραφία. H υποβολή των περιλήψεων θα ολοκληρωθεί μέχρι και την Παρασκευή 24 Νοεμβρίου 2023 και θα ακολουθήσει ενημέρωση από την οργανωτική επιτροπή για την αποδοχή των περιλήψεων και την αποστολή των προδιαγραφών συγγραφής του άρθρου. Στις 16 Φεβρουαρίου 2024 θα αποσταλούν τα ολοκληρωμένα άρθρα στο Ι.Ρ.Ε.Σ.Ε. για την τελική αποδοχή τους, για την οποία θα ακολουθηθεί η διαδικασία κρίσης.