Φ. Εγγλέζου (2021). Παραγωγή αυθόρμητου λόγου μέσα από έργα τέχνης. Ρητορικές, γνωστικές και αισθητικές προεκτάσεις
Περίληψη:¨Με τον όρο αυθόρμητος λόγος αναφερόμαστε σε σύντομες, αυτοσχέδιες ομιλίες, οι οποίες οφείλουν να πληρούν κειμενικές συμβάσεις, να αξιοποιούν τη γλώσσα του σώματος και τη φωνητική ποικιλία. Ταυτόχρονα, ως μορφή αυτοσχεδιαστικής τέχνης, οφείλουν να αποδίδουν το περιεχόμενό τους με δημιουργικές και αισθητικές μορφές έκφρασης. Στόχος της παρούσας μελέτης είναι να αναδείξει πώς η παρουσίαση έργων τέχνης μπορεί να πυροδοτήσει, ως ερέθισμα, την παραγωγή αυθόρμητου λόγου. Ειδικότερα, εξετάζεται, κυρίως, η ανάπτυξη της μεταφορικής σκέψης και έκφρασης στον αυθόρμητο λόγο κατά την επικοινωνιακή συνάντηση των δύο διακριτών σημειωτικών κωδίκων (γλώσσας και εικόνας), βάσει του γνωσιακού μοντέλου της εννοιολογικής ανάμειξης (conceptual blending). Η ανάδειξη των κειμενικών, συλλογιστικών, γνωστικών, γλωσσικών, υφολογικών, αισθητικών, δημιουργικών δεξιοτήτων που συνεπάγεται η παραγωγή αυθόρμητου λόγου, καθιστά σημαντική την εξάσκηση των μαθητών στην παραγωγή του ήδη από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Αυτή η πρακτική έχει ανυπολόγιστη αξία για τη ζωή των μελλοντικών επαγγελματιών και πολιτών, αν λάβουμε υπόψη ότι η πλειονότητα των καθημερινών αλληλεπιδράσεων είναι προφορικές και αυτοσχέδιες.
Λέξεις κλειδιά: αυθόρμητος λόγος, δημόσια ομιλία, έργα τέχνης, μεταφορά, δημιουργικότητα
Στα ηλεκτρονικά πρακτικά του τριήμερου Θερινού Επιστημονικού Σεμιναρίου (Summer Workshop) Εν-ΤΕΧ-νη Μάθηση:Διαφοροποιημένες Διδακτικές Προσεγγίσεις με την αξιοποίηση της Τέχνης και της Τεχνολογίας. Art and Technology for Thinking and Learning (σσ. 71-81) (με διεθνή συμμετοχή), το οποίο οργανώθηκε από τα εκπαιδευτήρια «Παιδαγωγική-Birds» και το Κέντρο δια Βίου μάθησης των εκπαιδευτηρίων «Taseis Παιδαγωγική» με την υποστήριξη του Ερευνητικού Εργαστηρίου Δημιουργικότητα, Καινοτομία και Τεχνολογία στην Εκπαίδευση του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (Πειραιάς, 21-23 Ιουνίου 2019).
